1) Kitabın Değerlendirmesi
Kitap, yazıldığı dönem, yazıldığı süreç, araştırma safhaları, kitaba emeği geçen düşünürler göz önüne alındığında, ekolojik dünya görüşü açısından bir başyapıt niteliğindedir. Capra, görüşlerini birden çok örnekle pekiştirmiş, Doğu mistisizmi, Batı düşüncesi ve farklı düşünürlerin kavramsal modelleri ile kitabı ayakları yere basan, sağlam bir eser haline getirmiştir.
Özellikle kitabın genelinde karşımıza çıkan yin ve yang güçleri ile bizlere ekolojik düşünceyi ortaya çıkaran sebebin aslında sanayi sonrası dönemde doğanın sömürülmesi olduğunu göstermiştir. Descartes’çı düşünceye eleştiri getirmiş, asıl sorunumuzun, sorunlara bütüncül yaklaşımla yönelmemiz olduğunu söyleyen Capra, bunu örnekler ile de ortaya koymuştur. Özellikle ruh ve beden sağlımızın ve ekonomik sistemin bir bütün olduğunu, bunların bir birlerini tetikleyen güçler olduğunu söylemiştir.
Capra, dünyayı daha önce görmediği kadar büyük bir değişimin beklediğini söyler. Bu değişim ataerkilliğin yok olması, fosil yakıtların tükenmesi ve paradigma değişimidir. Bu değişim daha önceki dönemlerde olduğu gibi yavaş değil hızlı olacaktır. Bizim ise bu değişimi engellemeyi çalışmak yerine, kendimizi bu değişime hazırlamamız gerektiğini belirtmiştir.
Kitabın ilk kısmında, silahlanma yarışının gereksizliğine, nükleer silahlanmanın ise dünya tarihinde hiç olmadığı seviyede dünyayı tehlikeye attığını söylemektedir. O silahlanmaya harcanan paranın, üçüncü dünya ülkelerindeki açlıktan ölen insanlara harcanması gerektiğini düşünür. Nükleer enerji yerine, yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş enerjisi ve rüzgar enerjisini savunur.
Kitabında sorunlara ve çözümlere yer verirken, aslında eleştirdiği Kartezyen görüşünde köklerine inmiş ve tarihsel gelişimini gözler önüne sermiştir. Bu kısımları okurken bizlere, aslında Kartezyen görüşün, büyük bir devrim olduğunu ve mevcut dönemler büyük bir gelişme olduğunu aktarmıştır. Zaten sistemler yaklaşımının, Kartezyen görüşü yanlış, kendi görüşünü doğru sayan bir yaklaşım olmadığını bir nevi sentez olduğunu söylemiştir. Özellikle Einstein’ın görecililik kuramı ile fizikte dönüm noktasını başlattığını aktarmıştır.
Capra, çözüm olarak ekolojik ruha uygun olarak büyük yapıların küçülmesi gerektiğini savunmaktadır. Ona göre büyük şehirler, büyük şirketler ekoloji için tehdittir ve insani ölçekte küçülmesi gerekmektedir. Mevcut teknolojik gelişmenin -enerji temelli- artık kent merkezlerine uzak yerlerde de yaşamı mümkün kılacağını söylemiştir. Ulus devletler yerini, adem-i merkeziyetçi devlet yapılarına bırakmalı, işçiler çalıştıkları yerde söz sahibi olmalıdır.
En önemli çözüm önerisi ise Kartezyen görüşe getirdiği indirgemeci yaklaşım yerine bütüncül, çok yönlü yaklaşımdır. Capra, bunun her bilim dalı için gerekli olduğunu savunur. Artık ekonomi sorunlarının çözümünde içinde farklı bilim dallarında uzman kişilerinde olduğu büyük bir ekibin çalışması gerektiğini savunmaktadır. Sağlıkta ruh beden ayrımının kalması gerektiğini söylemektedir. Ona göre sorunlarımızın temel çözümü olaya bütüncül yaklaşmaktır.
2) Kitap Özeti
Loading...Kitap için bu özet ve değerlendirme yazısı dışında; sizlere, muhakkak izlemenizi tavsiye ettiğim, kitabın uyarlandığı “Mindwalk” filminin, en doyurucu bilgiye sahip 14 dakikalık kısmını Türkçe altyazıya çevirerek sunuyorum. Filmin bu kısmına aşağıdaki uzantıdan ulaşabilirsiniz.
Mindwalk filminin ilgili bölümü:
https://www.youtube.com/watch?v=7oaxiXpzgBc
