ALES Nedir ? ALES’e Nasıl Çalışılır ?

1) ALES Nedir?

ALES olarak kısaltılan sınavın adı Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Sınavıdır. Adından da anlaşılacağı üzere lisansüstü öğrenim görmek isteyen yada akademik kariyer planlaması yapan kişilerin girdiği sınavdır. Yılda üç kez yapılan bu sınavda puan aralığı 50 ve 100 arasıdır.  07.09.2017 tarihli değişiklikle sınav  sözel ve sayısal  olarak 2 testten ve 100 sorudan oluşmaktadır.  Sınav süresi 2.5 saat, geçerlilik süresi ise 5 yıldır.

1.1) Soru Dağılımı ve Konular

ALES’in içeriği ve değerlendirme ölçütü olarak ÖSYM’nin ifadesi ile sözel testte, sözcükte, cümlede ve parçada anlam, cümle ve metni tamamlama, kesin yargıya ulaşma, düşünce akışını bozan ifadeyi bulma ve parçada anlam bütünlüğü sağlama gibi başlıklar altında yer alan sorulardan oluşmaktadır. Burada adayların temel dil bilgisi becerilerinin yanı sıra daha çok sözel akıl yürütme becerilerini ölçmek amaçlanmaktadır. Sayısal testte ise temel matematiksel işlemler, matematiksel ilişkilerden yararlanma, tekli, ikili ve üçlü problemler ve geometri gibi başlıklar altında yer alan soru alanlarını içermektedir. Adayların sıralama, çözümleme, analiz etme, yorumlama ve mantıksal akıl yürütme gibi daha çok ileri düşünme becerileri ölçülür.

1.2) ALES Puanı Nasıl Hesaplanır?

ALES puan hesaplamasında Eşit Ağırlık, Sözel, Sayısal bölümleri için katsayılar aşağıdaki görseldeki gibidir:

Bu katsayılara göre hesaplanan puanlar, aşağıda verilen dönüşüm formülü kullanılarak 100 üzerinden puanlara (ALES Puanlarına) dönüştürülmektedir.

ÖSYM tarafından yayımlanan puan tablosunu incelediğinizde ortaya çıkan sonuç ALES puanını genel manada hesaplayabilecek bir sistemin olmadığıdır. ALES puanları sınavdan sınava değişmekte ve dinamik bir hesaplama sistemi içermektedir.  Dolayısıyla internet üzerinde gördüğünüz ALES puan hesaplayıcısı gibi hesaplama sistemlerine aldırış etmeyin. Bu sistemler tamamen yanıltıcıdır.

2) ALES’e Nasıl Çalışılır?

2.1) Dershaneye gitmeme gerek var mı? 

Burada alanınızın, bölümünüzün ve hedeflerinizin durumuna göre bu soruya farklı cevaplar verilebilir.  Öncelikle bölümünüz öğrencilerinin ortalama puanlarını araştırın. Bu araştırmayı üniversitelerin yüksek lisans sonuç ilanlarından yada araştırma görevlisi ilanlarından yapabilirsiniz. Bu araştırmanız sonucunda size 70 – 75 puan arası yetiyorsa dershaneye gitmeseniz de evde sınava çalışarak bu puana ulaşabilirsiniz fakat hiç çalışmadan sınava girmeniz durumunda bu puan seviyesini almanız biraz zor olacaktır. Özellikle yeni sistemde ÖSYM’nin yayımladığı sınav analizi göstermiştir ki eşit ağırlık öğrencilerinin 70 puan üstüne çıkmaları zorlaşmıştır. (Bu analiz makalenin sonuna eklenmiştir, okuyabilirsiniz.) Dolayısıyla eşit ağırlık öğrencilerinin sınavı şansa bırakmaması adına dershaneye gitmesinde fayda vardır. Sayısal ve Sözel öğrencileri ise sıkı çalışma sonucunda dershane olmaksızın bu puanlara ulaşabilir.Puan hedefiniz 75 üzeri ise özellikle 80 üstü bir puan almanız gerekiyorsa kesinlikle dershaneye gitmenizi öneririz.

2.2) Hangi dershane daha iyi?

Belirtmek gerekir ki ALES kursları dershanelerin üvey evladı gibidir. Önemsenmez, öğrencilerin taleplerine fazla kulak asılmaz. Dershane tercihinizi iyi araştırarak yapmalısınız. Özellikle forumlar üzerinden yapılan yorumlara kulak asmayın. Ankara, İstanbul ve İzmir gibi şehirlerde dershane çalışanları öğrencilerin internet üzerinden araştırma yaptığını bildiği için ücreti ile ya da doğrudan doğruya kendilerinin açtığı hesaplarla dershaneleri hakkında olumlu, rakipleri hakkında olumsuz yorumda bulunmaktadır.

ALES kursunun olmazsa olmazı denemelerdir. Birinci ölçütünüzün deneme sayısı ve deneme yayını olmasında fayda var, ikinci ölçüt ders sayısı olmalıdır. Özellikle ALES soru tipleri üzerine kurulu bir sınavdır. Matematik ders sayısı fazla olan dershaneleri tercih edin. Bu dershanelerde soru tipleri üzerine daha fazla durulacaktır. Son olarak ise sınıf mevcudunu araştırın. Her dershanenin ortak söylemi 20 civarı öğrencisi olduğudur fakat bu söylenene kulak asmayın. Sınıf  mevcudunun söylenenin +10 fazlası olacağını varsayın, bu sayıya göre  sınıfın fiziki koşuluna bakın.

2.3) Hangi yayınları tavsiye edersiniz?

ALES sınavına hazırlanırken çıkmış tüm soruları çözmeniz en önemli çalışma olacaktır. Öncelikle karar verin çıkmış sorulardan oluşan bir deneme setiyle mi bu soruları çözeceksiniz yada çıkmış sorularla oluşan test kitabıyla mı? Bu noktada ikisinin de faydalı olduğunu düşünüyoruz. Öncelikle çıkmış soruları test kitabı olarak çözün sonrada bu sınavları deneme olarak çözün. ALES’te benzer mantıkta sorular çokça çıkacaktır. Bu noktada çözümü olduğu sürece her kitap aynı kapıya çıkacaktır fakat yine de bir tavsiyede bulunmamızı söylerseniz “Puan Akademinin Matematik Çözümlü Limon Sorular” kitabını önerebiliriz. Hatalı soru sayısı en az olan kitaptır, çözümleri açıklayıcıdır fakat bu kitabın yeni basımının yapılmadığını duyduk, bulamazsanız anlattığımız formattaki her kitap işinizi görecektir.  Türkçe içinse çıkmış soruları içeren her kitap yine çalışmanıza yeterli gelecektir.  Sözel mantık ve sayısal mantık için İrem Yayıncılığın Sözel Mantık ve Sayısal Mantık kitaplarını alabilirsiniz bu kitaplar çıkmış soruları da içerir. Çıkmış sorular denemesi için yine yayın tercihi size kalmış. Pegem ve Yedi İklim yayınlarının bu şekilde setleri bulunmakta. Ucuz olanı almanızı tavsiye ederiz.

2.4) Nasıl çalışmamı önerirsiniz?

• Eşit ağırlık değilseniz, çalışmalarınızda size asıl puan getirecek alana yönelin, sınavda size asıl puan getirecek testten başlayın. Sayısalcıların Türkçe sözel mantık sorularını çözmek yerine daha kısa ve nispeten daha kolay soruları çözmelerini tavsiye ederiz. Aynı şekilde sözelcilerin matematikteki ilk 25 soruya odaklanmaları onlar için faydalı olacaktır. Bu sınavda her soru çözülebilecek seviyede olmasına rağmen çözecek zamanınız bulunmamaktadır. Dolayısıyla sınav aslen zamanı doğru kullanmanızı ölçmektedir. Eşit ağırlık öğrencilerinin ise hem Türkçe’ye hem matematiğe iyi çalışmaları gerekmekte.

• Klasik olacak bir soru üzerinde 1.5 dakika harcadıysanız ve hala daha cevabı bulamıyorsanız o soruya devam etmeyin. Belli ki bu soruda zamanınızı harcamanız için bir tuzak bulunmakta ve siz bu soruyu çözseniz dahi geçirdiğiniz zaman yüzünden eksiye düşeceksiniz.

• Türkçe testi dahi olsa emin olmadığınız soruyu boş bırakın, genelde her öğrenci Türkçeyi 50 de 50 olarak işaretleme eğiliminde.

• Sözel mantık sorularını geniş bir alana adım adım yazarak gidin, bu soruları çözerken acele etmeniz size daha fazla zaman kaybettirecektir. Özellikle sayısal öğrencisiyseniz ve 100 puan hedefiniz yoksa sözel mantık sorularını çözmemenizi tavsiye ederiz.

• Matematik testinde karmaşık sorularda şıklardan gitmeyi unutmayın. Bu sınavda her soru 1.5 dakika da çözülecek şekilde hazırlanmıştır. Dolayısıyla çözümü çok zor görülen sorular şıklardan gidilerek bulunabilir. O tarz sorularda şıklardan giden ÖSYM’nin asıl ölçümünü geçmiş sayılır, uzun uzun çözen zamanını harcayacaktır. Şıklardan giderken her zaman ortanca değerden başlayın bu şekilde çıkarımda bulunup alttaki değerleri yada üstteki değerleri eleyebilirsiniz. Buda sizin 2 şıktan kurtulmanızı sağlayacaktır.

• Dershaneye gidin yada gitmeyin, konu tekrarı önemlidir. Youtube üzerinden yayımlanan konu anlatımlarını izleyerek eksik olduğunuz konuları tamamlayabilirsiniz. Bu noktada Benim Hocam kanalını size tavsiye edebiliriz.

• Nihayetinde bu sınavın yılda üç kez yapıldığını unutmayın, çok stres yapmanıza gerek yok. Hatalarınızı görüp bir sonraki sınavda puanınızı yükseltmeniz sizin elinizde. Bol bol deneme çözün. Deneme, ALES’e hazırlanan öğrenciler için ana çalışma odağı olmalıdır.

İyi çalışmalar diliyorum.

ALES'e Kimler Girebilir? ALES'te kaç puan almak gerekir? ALES yılda kaç kez yapılır? ALES Sınav Konuları Nelerdir? ALES Kaç Yıl Geçerlidir?