İngiltere olarak bilinen ülkenin resmi adı, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı’dır. Avrupa’nın batısında Büyük Britanya adasında bulunur. Hükümet sistemi Parlamenter Monarşidir. İngiltere’de yerel yönetim geleneği güçlü bir geçmişe sahiptir. Yerel yönetimlerin bugünkü mevcut yapısı 1974’ten itibaren yürürlüğe konulan Yerel Yönetim Yasası ile, 1986 yılında yapılan düzenlemelerle oluşturulmuştur. Ülkede bugünkü yerel yönetim yapılanması county (il), district (bölge), parish (köy) ve ayrı bir düzenlemeye tabi olan Büyük Londra (Greater London) yönetiminden oluşmaktadır. Yerel yönetimler tarafından yerine getirilen hizmetler oldukça fazladır. Dolayısıyla bu hizmetlerin meclis dışında görüşülüp idare edilmesi için komite sistemleri kurulmuştur. Bu komitelerin işleyişini hafifletmek üzere de bu komitelere bağlı alt komite birimleri oluşturulmaktadır. Yerel yönetimlerde karar verme yetkisi, seçilmiş üyelerden oluşan yerel meclislerde bulunmaktadır. Meclis üyeleri tek dereceli seçimle dört yıllığına seçilir.
Türk yerel yönetim sistemi ile İngiliz yerel yönetim sistemi arasında benzerlikler olmakla birlikte farklılıklarda söz konusudur. Ülkemizde yerel yönetimler anayasal kuruluşlardır.1982 Anayasası’nın 123. Maddesinde “İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esasına dayanır” ifadesi yer almakta ve anayasamızın 127. Maddesinde “Mahalli İdareler” başlığı altında yerel yönetimler ile ilgili temel esaslar düzenlenmiştir. İngiltere yazılı bir anayasaya sahip olmadığı için yerel yönetimler ülkede anayasal kuruluşlar değillerdir. Yerel yönetimler ile ilgili çıkarılan kanunlar zaman içerisinde çok değişikliğe uğramıştır. İngiliz yerel yönetim sistemi ülkemiz yerel yönetimlerine göre daha karmaşık bir yapıya sahiptir. İngiltere de Türkiye gibi üniter bir yapıya sahip olmasına rağmen yerel yönetimler daha gelişmiş durumdadır. Yaptığım araştırmalar gösteriyor ki; anayasal dayanaklar bir kurumun işleyişi ve özerkliği için oldukça önemli fakat İngiltere’de böyle bir güvence olmamasına rağmen ülkemize kıyasla İngiliz yerel yönetim sistemi daha etkin ve gelişmiş durumdadır. Bunun nedeni; ülkedeki yerel yönetimlerin çok eski ve köklü bir geçmişe sahip olması, ülkenin sahip olduğu yönetim geleneği ile ilgilidir. Ülkemizde yerel yönetimler çok eski bir geçmişe sahip değildir. Türkiye’de modern anlamda yerel yönetimlerin varlığı 19.yy. olup gelişimi Batı kurumları çerçevesine dayalı olmuştur. Yerel yönetimlerin özerk olmasını sağlayan en önemli faktör mali özerklikleridir. Bu durum İngiltere’de ülkemize oranla daha iyi durumda olmakla beraber tamamen sağlanmış durumda değildir. Gelişmekte olan ülkelerin bütçeleri merkezi idareye biraz daha bağımlı halde olabilmektedir. Ülkemizde yapılan son değişikliklerde köy dışında diğer yerel yönetim birimlerinin bütçeleri onaylanmaya tabii değildir. İngiltere’de ise hiçbir yerel yönetim kuruluşunun bütçeleri onaylanmaya gerek duyulmamaktadır. İngiltere’de merkezi idareye bağlı taşra teşkilatı olmadığı için eğitim, sağlık ve güvenlik hizmetleri gibi Türkiye’de merkezi idare tarafından yerine getirilen hizmetler yerel yönetimler tarafından yerine getirilmektedir.Yerel yönetimlerde halk katılımı yerel demokrasi açısından önem arz etmektedir.Türkiye’de halk katılımı son yıllarda önem kazanmakla birlikte istenilen seviyede bir katılım yoktur. Bunun en önemli nedeni;kent konseylerinde alınana kararların hiçbir bağlayıcılığının olmamasıdır.Söylediklerinin sonucu etkilemeyeceğini düşünen vatandaşlar, toplantılara katılımın yararsız olacağını düşünmektedirler. İngiltere’de ise;geleneksel olarak katılımın yoğun olduğu, demokrasinin ve yerelleşmenin beşiği olmasından dolayı halk katılımına büyük önem verildiği görülmektedir.Bu konuda da İngiltere, ülkemize örnek teşkil edecek durumdadır.
Kaynakça
Erdemir, Tekin (2010). “Avrupa Birliği (AB) Uyum Sürecinde Türkiye ve İngiltere Yerel Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırmalı Analizi”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
