Doktora Nedir?
Fransızca bir kelime olan doctorat “doktorluk rütbesi” kelimesinden gelmektedir. İngilizce’de doktora PhD olarak kullanılmaktadır ve açılımı “Doctor of Philosophy” olarak geçmektedir. Doktora; Türk Dil Kurumunun açıklamasına göre; “Bir fakülte veya yüksekokulu bitirdikten sonra o bilim dalında sınav ve bilimsel bir eserle erişilen derece, basamaktır”. Bir başka deyişle, orijinal ve bağımsız araştırma sonuçlarının sözlü olarak savunulup kazanılan akademik bir unvandır.
Bütünleşik Doktora Nedir?
Lisans mezunu olarak da doktoraya başvuru yapabilirsiniz. Bu tip doktoraya bütünleşik doktora denilmektedir. Bütünleşik doktoraya başvuruları için;
- Lisans programında hazırlık sınıfı hariç en az ilk dört yarıyılı tamamlamış olmak Programa başvurduğu yarıyıla kadar almış olduğu derslerin genel not ortalaması 3,00 (yüzlük sistemde 80) olmak ya da sınıfında genel not ortalamasına göre ilk üç dereceye girmiş olmak Anabilim dalı tarafından yapılan mülakatta başarılı olmak şartları vardır.
- Ayrıca yüksek lisans yapmak için gerekli olan ALES ve dil puanlarına da sahip olmanız gerekmektedir. Bu sınavlar için alt sınır üniversitelerin resmi web sitesinde mevcuttur. Siteyi ziyaret ederek bilgi sahibi olabilirsiniz.
Doktoraya Başvuru Şartları Nelerdir?
Türkiye’de lisansüstü eğitim ve öğretim, YÖK (Yükseköğretim Kurumu) tarafından düzenlenir. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği‘ne göre doktora programına başvurabilmek için adayların;
- Tezli yüksek lisans diplomasına sahip olunması gerekmektedir.
- ALES’ten başvurduğu programın puan türünde 55 puandan az olmamak koşuluyla ilgili senato kararı ile belirlenecek ALES puanına sahip olunmalıdır.
- Yabancı dil sınavlarından da en az 55 puan alınması istenmektedir.(YDS ve YÖKDİL sınavları kabul edilmektedir.)
Doktora Nasıl Yapılır?
Doktorayı kazandıktan sonra öncelikle ders aşamasına dahil olunmaktadır. Güz ve bahar dönemi olmak üzere iki dönemde zorunlu ve seçmeli çeşitli dersler alınmaktadır. Ders dönemini başarı ile tamamladıktan sonra, alanımızda yeterli bilgiye sahip olduğunu göstermek için doktora yeterlilik sınavına girilmektedir. Yeterlilik sınavını geçtikten sonra tez önerinizi sunarak tez dönemine başlıyoruz. Tez dönemi boyunca tez izleme komitesi ile belirlenen zamanlarda bir araya gelerek tez çalışmasının ilerleyişi hakkında bilgi veriyoruz. Doktora sürecinde en önemli durum, iyi bir araştırma süreci geçirmektir. Gerek tez çalışması gerekse doktora sürecinde hazırlayacağımız bildiri, makale, sunum vb tüm işlerde bolca kaynak araştırması ve literatür taramasına ihtiyaç duyarız. Bu sebeple doktora öğrencisinin zamanının büyük çoğunluğunun kütüphanede geçmesi olağandır.
Doktora Öğrenim Süresi Nedir?
Türkiye’de doktora, 2 dönem doktora dersleri için ve 6 dönem de tez çalışmaları olmak üzere 8 dönem (4 sene) diyebiliriz. Doktora dersleri en fazla 4 dönem içinde başarıyla tamamlanmalıdır. Bu süre içinde derslerini tamamlayamayan veya Yükseköğretim kurumunun (YÖK) öngördüğü en az genel not ortalamasını sağlayamayanların ilişikleri kesilmektedir. Dersleri başarıyla tamamlayan, yeterlilik sınavını geçen ve tez önerisi kabul edilen doktora adayının tez çalışmalarını 12 yarıyıl sonuna kadar tamamlaması gerekmektedir, aksi takdirde ilişiği kesilir. Yani doktoranızı tamamlayabilmek için azami 16 yarıyılınız (8 sene) vardır.
Kendi Tecrübelerim
Yukarıda doktoranın tüm üniversiteler için net olan kuralları ve prosedürleri üzerinde durduk. Bu kısımdan sonra size kendi tecrübelerimi paylaşmak istiyorum. Öncelikle ben doktora ders aşamasındayım. Lisans ve yüksek lisans yaptığım okulda doktoraya başlamanın çok faydalı olmayacağı kanısına varmıştım. Çünkü her okulun evet birbirine benzese de farklı sistemleri var. Bu yüzden benim açımdan farklı okullarda eğitim almak bizler için oldukça faydalı olabilir.
Bunun sonucunda ben yüksek lisans mezuniyetinden iki ay sonra doktora sürecine dahil oldum. Yüksek lisans tez dönemi oldukça yorucu ve zor bir dönem farkındayım. Ancak akademik çalışmalar yapmaya başladığınızda, ara vermek istemiyorsunuz yani aslında bir nebze alışmış oluyorsunuz ve geri kalmak istemiyorsunuz. Bu sebepten ötürü hemen doktoraya başladım ve şu an doktora ders aşamasındayım. Toplamda, 3 zorunlu ve biri seçmeli olmak üzere 4 ders alıyorum. Dersler fazlasıyla bilgi açısından doyurucu.
Ancak burada önemli gördüğüm hususlara değinmek istiyorum. Öncelikle doktora seviyesine gelen bir aday iseniz bu sürece başlamadan önce yabancı dil probleminizi halletmeniz gerekmektedir. Evet hepimiz yds/yökdil gibi sınavlardan geçerli puanları alıyoruz. Ancak burada bahsettiğim yabancı dil puanı almak değil, yabancı dil öğrenmek. Evet arkadaşlar kesinlikle doktora yapan her birey yabancı dil bilmek zorunda. Çünkü bu aşamadan sonra tüm akademik çalışmalarınızda yabancı dil ihtiyacınız olacak. Türkçe doktora dahi yapıyor olsanız derslerde İngilizceye ihtiyacınız olacak (tabi farklı diller gereken bölümler de var).
Bunun dışında sizlere nacizhane bir diğer önerim alanınıza hakim olmaya çalışın. Doktorada hem lisans hem yüksek lisans dersleri anlatılmaya devam ediyor. Bazen hocanız bir anda lisans 1. sınıf bilginizi ölçmek amaçlı sorular sorabiliyor. Benim önerim alanınızda doktoraya başlamanız ama tabi daha çok ilgi alanınız olan bir konu varsa ve o konuya da kendinizi hakim hissediyor iseniz o alanda da yapabilirsiniz.
Bir diğer önerim, araştırma yapmayı ve okumayı meslek haline getirmeniz gerekmektedir. Devamlı okumalar yapıp kendinizi geliştirmeye çalışın. Ayrıca doktora döneminde en mümkün seviyede bilimsel yayın yapmaya çalışın. Yazdığınız makaleleri dergilere yayımlanması için gönderin( Bu konuda ilerleyen zamanlarda gönderi paylaşacağim).
Son olarak üzerinde durmam gereken konu şu; bana gerek İnstagram hesabımdan gerek diğer mecralardan gelen bir soru var. Hocam farklı üniversitede doktora ve ya yüksek lisans kazanmak için şansım düşük mü? Buna çok net bir cevap veriyorum. ALES, yabancı dil, not ortalaması ve bilim sınavınıza güvenin alabileceğiniz en yüksek puanları alın ve başvurmakta kesinlikle çekinmeyin. İnsanların söylediklerine mümkün mertebe itibar etmeden istediğiniz üniversiteye başvuru yapın. Belki ilk başvurunuzda olmaz ama pes etmeden devam edin.
Hepinize eğitim hayatınızda başarılar diliyorum..
Eklemek ve sormak istediğiniz tüm konular için mail veya instagram hesabımdan ulaşabilirsiniz.
Fransızca bir kelime olan doctorat “doktorluk rütbesi” kelimesinden gelmektedir. İngilizce’de doktora PhD olarak kullanılmaktadır ve açılımı “Doctor of Philosophy” olarak geçmektedir. Doktora nedir detaylı öğrenmek için makalemizi görüntüleyebilirsiniz.
Lisans mezunu olarak da doktoraya başvuru yapabilirsiniz. Bu tip doktoraya bütünleşik doktora denilmektedir.
Doktoraya başvuru şartları üniversitelere göre farklılık gösterebilir. Ancak her üniversite de ortak olarak uygulanan şartlar makalemizde açıklanmıştır.
